Co to jest Taksonomia – podstawy

W ostatnich latach Europa kieruje się ku zrównoważonemu rozwojowi, a przedsiębiorstwa m.in. z branży budowlanej i inwestycyjnej będą odgrywały w tym coraz większą rolę.
Tutaj na plan wchodzi Taksonomia UE (Unii Europejskiej), które za cel nakłada sobie kształtowanie zrównoważonych praktyk biznesowych.

W tym artykule przyjrzymy się dokładniej następującym kwestiom:
1. Czym jest Taksonomia UE?
2. Jakie są kluczowe elementy Taksonomii Unii Europejskiej?
3. Jak Taksonomia UE wpływają na przedsiębiorstwa?
4. Co łączy ESG i Taksonomia UE?
5. Czym jest zasada DNSH w świetle Taksonomii UE?
6. Z jakimi wyzwaniami i korzyściami wiążę się wprowadzenie nowych regulacji?

Zrównoważony rozwój nie jest już jedynie inicjatywą, którą kierują się tylko zainteresowani. W obecnej sytuacji na rynku niektóre jego aspekty stały się koniecznością na wielu płaszczyznach działania. Unia Europejska wprowadza kolejne rozwiązania, które ma na celu ocenę i klasyfikację zrównoważonej działalności gospodarczej. Taksonomia UE ma stać się kluczowym krokiem w kierunku osiągnięcia zrównoważonych inwestycji, a także wprowadzenia standardów, które przyczynią się do ochrony środowiska i społeczeństwa.
Czego dokładnie dotyczą i z czym się dla Ciebie wiążą?
W tym artykule rozwiniemy kluczowe pojęcia związane z Taksonomią UE, a także zbadamy rolę ESG i zasadę DNSH w kontekście klasyfikacji zrównoważonej działalności.

1. Taksonomia UE: Klasyfikacja zrównoważonej przyszłości

„Taksonomia” to termin z dziedziny biologii, oznaczający naukę o klasyfikacji organizmów. W kontekście gospodarki, Taksonomia UE działa na podobnej zasadzie, przyporządkowując przedsiębiorstwa do określonych kategorii w zależności od ich wpływu na środowisko.
Celem jest promowanie zrównoważonych praktyk i umożliwienie inwestorom podejmowanie bardziej świadomych decyzji.

Wprowadzenie taksonomii ma na celu stworzenie jednolitego standardu oceny, umożliwiającego inwestorom, przedsiębiorstwom i instytucjom finansowym identyfikację i wspieranie projektów zgodnych z zasadami zrównoważonego rozwoju. Znaczenie tego narzędzia wzrosło jeszcze bardziej w wyniku opublikowania aktów delegowanych w listopadzie 2023 r., które dostarczają bardziej szczegółowych kryteriów dla różnych dziedzin gospodarki.

Rozporządzenie Komisji (UE) 2023/2486, opublikowane w Dzienniku Urzędowym UE dnia 21 listopada 2023 r., stanowi ważny krok w rozwoju Taksonomii UE. Wprowadza ono techniczne kryteria kwalifikacji, które określają, czy dana działalność gospodarcza wnosi istotny wkład w:

• zrównoważone wykorzystywanie i ochronę zasobów
• przejście na gospodarkę o obiegu zamkniętym
• zapobieganie zanieczyszczeniu i jego kontrolę
• ochronę i odbudowę bioróżnorodności i ekosystemów.
  
  

W praktyce proces monitorowania może wyglądać następująco:  Przedsiębiorstwa stosują narzędzia elektroniczne do opisania cech budynków, materiałów, i części składowych w cyfrowej formie. To z kolei umożliwia zarówno ścisłe monitorowanie procesów budowlanych, jak i dostarczanie informacji inwestorom oraz klientom.
Oczywiście samą weryfikację -- tj. prognozę – najlepiej sporządzić w momencie samego planowania. Pozwala to na lepszą optymalizację i wykrycie potencjalnych niepowodzeń.

1.1 Taksonomia UE w świetle branży budowlanej

Zrównoważone wykorzystywanie i ochrona zasobów wodnych i morskich

Zgodnie z nowymi kryteriami, przedsiębiorstwa z branży budowlanej muszą spełnić określone warunki, aby ich działalność była uznawana za wnoszącą istotny wkład w zrównoważone korzystanie z zasobów wodnych i morskich. Wprowadzenie środków na rzecz ochrony tych obszarów staje się warunkiem koniecznym do uzyskania wsparcia finansowego.

Gospodarka o obiegu zamkniętym

Nowe kryteria skupiają się na przejściu na gospodarkę o obiegu zamkniętym. Firmy budowlane zyskują, implementując praktyki i technologie wspierające recyclingu, ponowne wykorzystanie materiałów budowlanych i minimalizowanie odpadów.

Zapobieganie zanieczyszczeniu i kontrola

Zobowiązania dotyczące zapobiegania zanieczyszczeniom i ich kontroli stają się bardziej szczegółowe. Firmy budowlane muszą dostosować swoje praktyki, aby ograniczyć negatywny wpływ na środowisko, jednocześnie wprowadzając nowe, bardziej efektywne technologie.

Ochrona i odbudowa bioróżnorodności i ekosystemów

Kryteria te obejmują ochronę terenów przyrodniczych, przywracanie ekosystemów i dbałość o bioróżnorodność. Firmy budowlane, inwestując w projekty związane z ochroną środowiska, mogą zyskać dodatkowe wsparcie i uznanie.

Nowe wytyczne wymagają, aby firmy budowlane dostosowały swoje strategie do zrównoważonych celów środowiskowych.
Inwestycje w technologie przyjazne środowisku, praktyki efektywnego korzystania z zasobów i dbanie o ekosystemy stają się nie tylko odpowiedzialnymi wyborami, ale także kluczowymi dla uzyskania dostępu do funduszy UE.

2. ESG: Kierunek odpowiedzialnego zarządzania

O ESG już mówiliśmy ostatnio w materiale Wprowadzenie do ESG: Co to oznacza i dlaczego musisz o nim wiedzieć?
Koncepcja ESG to skrót od Environmental, Social, Governance, co oznacza, że przedsiębiorstwa biorą pod uwagę wpływ swojej działalności na środowisko naturalne, społeczeństwo i zarządzanie korporacyjne. ESG stało się kluczowym elementem decyzji inwestycyjnych, a Taksonomia UE ściśle z nią współgra.

ESG to nie tylko zbiór zasad etycznych, ale również kluczowy czynnik wpływający na ocenę wartości firmy przez inwestorów. Działania podejmowane w ramach ESG są monitorowane , mierzone oraz raportowane. To przekłada się na bardziej przejrzyste relacje między firmą a inwestorami oraz społeczeństwem.

3. DNSH: Zasada "nie czyń poważnych szkód"

Zasada "nie czyń poważnych szkód" (z ang. Do No Significant Harm) to kluczowy element Taksonomii UE. Sprawdza on, czy działalność gospodarcza nie wyrządza znaczących szkód względem innych celów środowiskowych. Kryterium to jest szczególnie istotne w kontekście łagodzenia zmian klimatu i adaptacji do nich.

Przykładowo: W momencie gdy firma skupia się na łagodzeniu zmian klimatu, musi unikać działań związanych m.in. z:

• wydobyciem
• magazynowaniem
• transportem
• produkcją paliw kopalnych

Zasada DNSH sprawdza, czy przedsiębiorstwa przestrzegają tych zasad, a także czy ich działalność jest zgodna z kryteriami określonymi w dodatkach do rozporządzenia.

4. Korzyści dla przedsiębiorstw i inwestorów: Inwestycje z myślą o przyszłości

Tak samo jak w przypadku samego ESG, tak i w DNSH oraz ogólnie Taksonomii UE ich wdrażanie przynosi liczne korzyści.
Firmy, które inwestują w zrównoważoną działalność, zyskują nie tylko lepszą reputację, ale również zwiększoną wartość w oczach inwestorów.

Klasyfikacja zrównoważona wpływa na decyzje inwestycyjne, umożliwiając inwestorom identyfikację firm, które podejmują odpowiedzialne i aktualne praktyki. To z kolei zwiększa zaufanie do rynku finansowego i stymuluje rozwój przedsiębiorstw, które angażują się w zrównoważoną działalność.

5. Taksonomia UE a światowe standardy

Taksonomia UE nie są dokumentem działającym w izolacji. Jak możesz się domyślać, istnieją również inne światowe standardy klasyfikacyjne. 

Rzecz jasna, różne standardy mogą mieć podobne cele – Wiemy już, że Taksonomia UE skupia się na konkretnych obszarach, takich jak ochrona zasobów wodnych, przejście na gospodarkę o obiegu zamkniętym, czy ochrona bioróżnorodności. To sprawia, że jest ona unikalna, czyli w uproszczeniu nie jest zbędna i nie powiela czegoś, co już istnieje. Poza tym — co ważne – Taksonomia UE są też w pewnym stopniu dostosowane do specyficznych wyzwań europejskiego regionu.

5.1 Globalne perspektywy zrównoważonego rozwoju

Zrównoważony rozwój to nie tylko kwestia Unii Europejskiej. Różne kraje i regiony adaptują się do zmieniających się norm i wymagań.

Globalne zaangażowanie w zrównoważony rozwój to kluczowy element walki ze wspólnymi problemami, takimi jak zmiany klimatu. Współpraca międzynarodowa umożliwia wymianę doświadczeń i najlepszych praktyk, co przyspiesza osiągnięcie globalnych celów zrównoważonego rozwoju.

6. Wyzwania i rozwiązania: Droga do zrównoważonej przyszłości

Wdrożenie Taksonomii UE, ESG i zasady DNSH nie przebiega bez przeszkód. Warto spojrzeć na potencjalne wyzwania i zastanowić się nad możliwymi rozwiązaniami, które przyspieszą proces adaptacji dla firm i inwestorów – możliwe, że również i dla Ciebie. 

Jednym z głównych wyzwań może być dostosowanie się do nowych kryteriów oraz rozwinięcie odpowiednich systemów monitorowania. Firmy muszą dostosować swoje praktyki do standardów, co wymaga czasu i zasobów.
Patrząc długofalowo, potencjał po stronie korzyści dla środowiska i społeczeństwa jest wyraźnie opłacalny. Sprawia to, że wysiłki są warte podjęcia. Nie dla każdego będą jednak na początku łatwe. 

6.1 Jak dostosować się do nowych regulacji?

Dostosowanie się do nowych regulacji nie musi być trudne.
Wraz ze zmianami prawnymi powstają narzędzia i usługi wspierające nową rzeczywistość, z jaką stykają się przedsiębiorcy.
Jeśli nie czujesz się pewnie w załatwianiu wszystkiego na własną rękę, warto z nich skorzystać

Podsumowanie: Taksonomia UE 

Wprowadzenie Taksonomii UE, ESG i zasady DNSH może okazać się kamieniem milowym w kierunku zrównoważonej przyszłości. Oczywiście pamiętajmy, że jest to spojrzenie z bardzo pozytywnym nastawieniem na dalekosiężne efekty.
Klasyfikacja zrównoważona staje się nie tylko narzędziem inwestycyjnym, ale także wyznacznikiem etycznego zarządzania i odpowiedzialności społecznej. Wdrażanie tych standardów wymaga wysiłku i dodaje nowe formalności do spełnienia… a za tym chyba nikt nie przepada.
Z kolei z drugiej – tej pozytywnej — strony testujemy nowe rozwiązanie do wprowadzenia większego balansu między gospodarką a środowiskiem naturalnym.